- Czym jest spowodowanie a czym przyczynienie się do wypadku drogowego?
- Skutki prawne przyczynienia się do kolizji lub wypadku drogowego
- Jak określa się stopień przyczynienia się do powstania szkody?
- Czym w praktyce jest przyczynienie się do powstania szkody?
- Kiedy poszkodowany nie dostanie odszkodowania?
Czym jest spowodowanie a czym przyczynienie się do wypadku drogowego?
Spowodowaniem wypadku drogowego nazywamy sytuację, kiedy w wyniku nawet nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym przez sprawcę doszło do zdarzenia, w którym inna osoba doznała naruszenia czynności ciała lub rozstroju zdrowia przez minimum 7 dni. Więcej o wypadku przeczytasz tu Wypadek drogowy.
Kolizją potocznie nazywamy sytuację, w której doszło jedynie do strat materialnych. Przyczynieniem zaś można nazwać sytuację, gdy w poszkodowany w wypadku lub kolizji swoim nieprawidłowym zachowaniem (lub poprzez zaniechanie) przyczynił się do takiego zdarzenia drogowego. Sprawca to osoba, która doprowadziła do wypadku, ale osoba poszkodowana może być uznana za osobę, która przyczyniła się do wypadku poprzez swoje nieprawidłowe zachowanie. Przyczynienie się do wypadku skutkuje odpowiedzialnością karną, wpływa na kwestie związane z wysokością ewentualnego odszkodowania za wypadek. Pomiędzy zachowaniem przyczyniającym się do wypadku, a wypadkiem musi zajść związek przyczynowo- skutkowy a przyczynienie się musi być w stopniu znacznym.
Skutki prawne przyczynienia się do kolizji lub wypadku drogowego
Kodeks cywilny stanowi, że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza stopnia winy obu stron. Oznacza to, że świadczenia, które mógłby dostać poszkodowany, zostają pomniejszone proporcjonalnie do stopnia przyczynienia się do wypadku lub kolizji. Kwestie przyczynienia się do wypadku są istotne przy ustalaniu wysokości kwoty odszkodowania, wypłacanej zarówno od sprawcy zdarzenia, jak i od firm ubezpieczeniowych. Zakład ubezpieczeń może pomniejszyć należne poszkodowanemu zadośćuczynienie o odpowiednią kwotę wynikającą z ustalenia przyczynienia się poszkodowanego lub zmarłego do powstania szkody niemajątkowej, lub zwiększenia jej rozmiaru.
Jak określa się stopień przyczynienia się do powstania szkody?
Stopień przyczynienia się do powstania szkody określa się procentowo uwzględniając wiele czynników, m.in: stopień winy obu stron, pobudki i motywy, którymi kierował się poszkodowany, podejmując niedozwolone zachowanie, rozmiar i wagę uchybień poszkodowanego. Nie ma jednak ustalonych tabel i reguł określających stopień przyczynienia się do powstania szkody.
Czym w praktyce jest przyczynienie się do powstania szkody?
W polskim systemie prawnym brakuje jasnych wytycznych, co należy uznawać za przyczynienie się do wypadku, jednak orzecznictwo sądów daje wskazówki, jakie zachowania można uznać za przyczynienie się, a jakie nie.
Uznaje się, że wspólne spożywanie alkoholu z kierowcą, który następnie spowodował wypadek, jest znacznym przyczynieniem się do szkody.
W przypadku pieszego przyczynieniem się do powstania szkody może być sytuacja, gdy pieszy pod wpływem alkoholu podczas przechodzenia przez jezdnię został potrącony przez samochód. W opisanej sytuacji pieszy nie zawinił, jednak ubiegając się o odszkodowanie, nie dostanie on pełnej kwoty, zostanie ona pomniejszona o stopień przyczynienia się do wypadku. Stan nietrzeźwości wpływa na przyczynienie się do szkody.
Rowerzysta, który podczas jazdy korzystał z telefonu komórkowego i został potrącony, także przyczynił się do spowodowania kolizji.
Przyczynieniem się do szkody jest także zachowanie, kiedy uczestnik zdarzenia mógł uniknąć wypadku, np. zjeżdżając na puste pobocze, unikając zderzenia czołowego z nadjeżdżającym z naprzeciwka samochodem.
Kiedy poszkodowany nie dostanie odszkodowania?
Jeśli stopień przyczynienia wyniesie 100 procent, to osoba poszkodowana nie dostanie odszkodowania. Oznacza to, że osoba poszkodowana ponosi wyłączną winę, chociaż nie jest sprawcą swojej szkody. Spożywanie alkoholu wpływa na przyznanie wysokiego stopnia przyczynienia.
100- procentowy stopień przyczynienia może być orzeczony w przypadku pijanego pieszego, który spacerował poboczem drogi lub zasnął na drodze. W takim przypadku pieszy nie otrzyma odszkodowania.
W trakcie rozprawy sąd po ustaleniu stopnia przyczynienia zasądzi niższe odszkodowanie (rentę, zadośćuczynienie) poszkodowanemu.